Niedowidzenie - przyczyny i leczenie
Niedowidzenie
Niedowidzenie (amblyopia, leniwe oko) – polega na obniżeniu ostrości widzenia mimo optymalnej korekcji optycznej i braku zmian organicznych w oku. Jego przyczyną jest „niewłączenie oka” w proces widzenia. Przyczyną niedowidzenia jest zwykle zez lub wrodzona wada refrakcji. Najczęściej niedowidzenie występuje tylko w jednym oku i wykryte zostaje przypadkowo. Do momentu rozpoznania zwykle brak jakichkolwiek objawów sugerujących, że jedno oko może gorzej widzieć i najczęściej rozpoznanie jest olbrzymim szokiem dla rodziców. Szansa poprawy widzenia w niedowidzeniu u dzieci istnieje tylko do około 6-7 roku życia tj. do czasu zakończenia dojrzewania układu wzrokowego. Niedowidzenie u dorosłych nie poddaje się leczeniu.
Leczenie niedowidzenia
Leczenie niedowidzenia polega na zaklejaniu lepszego oka specjalnymi plastrami. Wymusza to „włączenie ” niedowidzącego oka w proces widzenia i umożliwia poprawę ostrości wzroku. Ilość godzin zaklejania dziennie określa się indywidualnie dla każdego dziecka i bywa, że jest ona modyfikowana w procesie leczenia niedowidzenia w zależności od następującej poprawy. Plaster nakleja się na skórę. Dodatkowo, zwykle konieczne jest stałe noszenie okularów. Niestety bardzo często dzieci noszą plaster bardzo niechętnie i potrzebna jest olbrzymia determinacja ze strony rodziców, aby je do tego zachęcić. Jedną z przyczyn może być bardzo duże obniżenie widzenia w chorym oku i „naturalna ” u dziecka chęć zerwania przesłonki z lepszego oka. Niekiedy pomocne może być oklejenie brzegów plastra przylepcem co utrudnia dzieciom jego zerwanie. U malutkich dzieci, aby zapobiec zerwaniu plastra można założyć dziecku skrzydełka do pływania w okolicę łokci.
Ważne jest aby dziecko w czasie noszenia plastra spędzało jak najwięcej czasu na zabawach z bliska tj. rysowaniu, układaniu puzzli, klejeniu modeli itp. Można wprowadzić zasadę, że na korzystanie z komputera lub oglądanie telewizji pozwala się dziecku tylko pod warunkiem, że ma ono zaklejone oko.
Zwykle zasłanianie stosuje się przez wiele miesięcy i prowadzi się je do momentu uzyskania pełnej ostrości widzenia lub braku poprawy widzenia mimo systematycznego zasłaniania przez kilka miesięcy.
Plastry Ortopad
W procesie leczenia niedowidzenia bardzo ważne jest zaklejania oka dobrej jakości plastrami aby nie dochodziło do odparzenia i podrażnienia delikatnej skóry dziecka. W naszym gabinecie rekomendujemy plastry ORTOPAD, które są wyjątkowo delikatne i stworzone z „oddychającego” oraz perforowanego materiału. Jednocześnie są one kolorowe i pomagają zamienić trud zasłaniania w dobrą zabawę. Dostępna jest seria dla dziewczynek i chłopców, w odpowiedniej kolorystyce. Są one stale dostępne i można je nabyć w naszej recepcji. Są trzy wielkości: małe (junior), średnie (medium) oraz duże (regular). Należy unikać używania zbyt małego plastra - warstwa kleju może przykleić się wtedy do brwi co czynić może odklejanie plastra bolesnym. Z chęcią dobierzemy Państwu odpowiedni rodzaj plastra. Dysponujemy także specjalnymi plakatami, na których dzieci mogą codziennie naklejać odklejony plaster wypełniając zabawne kształty. Dla małych dzieci polecamy plastry białe lub beżowe.
Inne sposoby leczenia
Niekiedy stosuje się ćwiczenia pleoptyczne tj. ćwiczenia na specjalnych aparatach, które pobudzić mogą widzenie, ale nie zastąpią one zaklejania. Niekiedy stosuje się także odpowiednie krople (Atropina) do lepiej widzącego oka.
Zwykle zachęcenie dziecka do noszenia plastra jest dużym wyzwaniem dla rodziców. Konieczna jest konsekwencja i wytrwałość – pamiętajmy, że walczymy o ostrość widzenia na całe życie.
Opracowała dr n. med. Beata Kaczmarek