Wady wzroku u dzieci
W jaki sposób oko ogniskuje obraz
Budowa oka przypomina aparat fotograficzny. Obraz dostaje się do oka przez źrenicę, następnie jest ogniskowany przez rogówkę i soczewkę a wnętrze oka jest wyścielone przez światłoczułą błonę - siatkówkę. Dla wyraźnego widzenia konieczne jest aby obraz padający na siatkówkę był dobrze zogniskowany. O wadzie wzroku (zwanej tez wadą refrakcji) mówimy wtedy gdy obraz padający na siatkówkę nie jest na niej idealnie skupiony.
Rozróżniamy trzy rodzaje wad wzroku: krótkowzroczność, nadwzroczność i astygmatyzm.
Rycina 1: krótkowzroczność (myopia) - obraz jest ogniskowany PRZED siatkówką z powodu zbyt długiej gałki ocznej lub zbyt dużej siły skupiającej rogówki lub soczewki. Widzenie można poprawić przez zastosowanie soczewki wklęsłej, rozpraszającej - minusowej.
Rycina 2: nadwzroczność (hypermetropia) - obraz jest ogniskowany ZA siatkówką z powodu zbyt krótkiej gałki ocznej lub niewystarczającej siły skupiającej rogówki lub soczewki. Widzenie można poprawić za pomocą soczewki skupiającej - plusowej.
Rycina 3: niezborność (astygmatyzm) - obraz jest ogniskowany w różnych punktach przed lub za siatkówką z powodu nieregularnej krzywizny ośrodków optycznych. Skutkuje niewyraźnym widzeniem. Stosuje się szkła cylindryczne.
Czym jest krótkowzroczność (myopia)
Krótkowzroczność powstaje gdy obraz jest ogniskowany PRZED siatkówka ponieważ gałka oczna jest zbyt długa lub siła ogniskowania układu optycznego (rogówki lub soczewki) zbyt duża. Obiekty dalej położone postrzegane są wtedy jako niewyraźne ale stają się wyraźniejsze w miarę przybliżania do oka. Zazwyczaj krótkowzroczność ma tło genetyczne, czesto pojawia się też u wcześniaków. Zastosowanie soczewki wklęsłej, rozpraszającej - minusowej powoduje zogniskowanie obrazu na siatkówce i wyostrza obraz, poprawiając widzenie do dali. Krótkowzroczność zwykle postępuje u dzieci i młodzieży ale stabilizuje się około 21 roku życia. U U nastolatków soczewki kontaktowe mogą zastępować okulary. U dorosłych, po 21 roku życia, po ustabilizowaniu wady wzroku można rozważyć zabieg laserowy zmniejszający wadę wzroku. Nie jest znana obecnie metoda, która zatrzymywałaby rozwój krótkowzroczności u młodych ludzi. Pewne obserwacje epidemiologiczne mogą sugerować mniejszy przyrost krótkowzroczności u dzieci i młodzieży spędzającej więcej czasu na zewnątrz. Brak natomiast badań, które potwierdzałyby związek między nadmiernym użyciem komputerów czy smartfonów a rozwojem krótkowzroczności u dzieci i młodzieży
Co to jest nadwzroczność (hypermetropia)
Nadwzroczność pojawia się wtedy kiedy obraz ogniskowany jest ZA siatkówką ponieważ gałka oczna jest zbyt krótka lub układ optyczny oka (rogówka i soczewka) mają zbyt małą siłę ogniskującą. Skutkuje to niewyraźnym widzeniem do bliży i dali. Objawy subiektywne są bardziej nasilone z bliskiej odległości. Niewielka nadwzroczność jest normą u dzieci i nie wymaga korekcji okularowej. Dzieci z reguły z łatwością pokonują nieduża nadwzroczność używając naturalnych mechanizmów ogniskujących obraz na siatkówce - akomodacji. Większa nadwzroczność wymaga korekcji szkłami wypukłymi, plusowymi. Nadwzroczność zwykle zmniejsza się w miarę rozwoju dziecka. U nastolatków soczewki kontaktowe mogą być alternatywą dla okularów. Zabieg laserowy można rozważyć u dorosłych, po okresie stabilizacji wady wzroku.
Co to jest niezborność (astygmatyzm)
Astygmatyzm pojawia się gdy ośrodki skupiające (rogówka lub soczewka) mają nieregularny kształt. Gałka oczna przypomina wtedy piłkę do rugby. Obraz jest ogniskowany w różnych punktach (przed i/lub siatkówką) zamiast w jednym punkcie co skutkuje rozmazanym obrazem zarówno do dali jak i bliży. W przypadku astygmatyzmu stosuje się szkła cylindryczne. Soczewki kontaktowe i zabiegi laserowe mogą być alternatywą w odpowiednim wieku.
Zapraszamy na wizytę:
Dr Żaneta Prokop-Nowosad